Nie da się ukryć, że najpoważniejsze przeszkody jakie napotykamy w toku terapii, są to zachowania destrukcyjne dziecka, ucznia.

Każde zachowanie niesie za sobą daną konsekwencję. Są takie zachowania, które zwiększają prawdopodobieństwo pojawienia się w przyszłości ponownie tzn. wzmacniające. Są też takie, które niwelują dane zachowanie (karzące).

Jednak każde występujące zachowanie ma jakąś funkcje, chce nam powiedzieć dlaczego w określony sposób zachowuje się nasz uczeń, nasze dziecko??

Wyróżniamy cztery podstawowe funkcje:

Uwagowa

Autostymulacyjna

Unikająca

Pozyskania dostępu do przedmiotu

Zdarza się również zachowanie, gdzie występuje ono w więcej niż jednej funkcji w różnych sytuacjach. Wówczas mówimy o zmiennej funkcji zachowania.

Aby terapia przynosiła zamierzone efekty, należy znaleźć odpowiedź na pytanie: Jaką funkcje ma to zachowanie?

Co możemy zrobić by dowiedzieć się o funkcji ?

Na samym początku zastanówmy się i zróbmy ocenę funkcjonalną. Musimy zaobserwować i ocenić jakie są bodźce poprzedzające zachowanie oraz jaka jest zmiana w środowisku występujące po zachowaniu .

Pamietajmy aby nie tłumaczyć zachowanie zaburzeniem, diagnozą jakie ma nasza dziecko, nasz uczeń. Chodzi mi głównie o to, że dziecko nie angażują się w dane zachowanie, ponieważ ma taką a nie inną diagnozę a dlatego, że to zachowanie przynosi mu jakąś konkretną korzyść, przyjemność itp.

Zachowanie zawsze czemuś służy, gdy będziemy pracować na niwelowaniem zachowania kontekstowo nie poprawnego, musimy mieć na uwadze aby w zamian dać zachowanie kontekstowo poprawne tudzież miało taką samą funkcję zaspokojenia potrzeb. Dlaczego ? Ponieważ nie istnieje termin „brak zachowania”, nasze zmienione zachowanie zawsze musimy zastąpić innym zachowaniem społecznie akceptowanym w przeciwnym wypadku, gdy my tego nie zrobimy to nasz uczeń sam będzie szukał alternatywy.

W momencie kiedy prawidłowo zrobimy ocenę funkcjonalną i dowiemy się co dane zachowanie daje naszemu uczniowi, wówczas możemy skutecznie pracować nad zachowaniem.

1. „A work on progress Behavior Management Strategies and a Curriculum for Intensive Behavioral Treatment of Autism” – R. Leaf, J. McEachin